Stanisław Brejdygant – actor, screenwriter, writer, and director – warns Poland.

The translation of the previous post (text by Stanisław Brejdygant I published here) (translation with an AI aid):

Today, a warning from me:

This may well be my last reflection on the unfortunate nation to which I belong.

At the end of my life, I find myself once again witnessing something in our history that reveals a tendency—a readiness—for self-destruction, for a desire for self-annihilation.

I cannot—truly cannot—understand why half the nation, my nation, my fellow countrymen, seems to have gone blind.

Poland—our homeland—after over a century of nonexistence (save for a brief twenty-year episode of independence between the two world wars), has at last—fulfilling the dreams of generations—become truly free.

And safe.

By a stroke of luck, it found itself a member of the great defensive alliance of Western nations—NATO—and of a vast, coherent, supranational structure, ready to compete and confront the rest of the world—the European Union.

And yet, on May 18th, 2025, following the first round of the presidential election, I discovered that at least half of the nation holds these gifts of fortune—especially EU membership—in utter disregard.

Half of my fellow citizens have allowed themselves to be duped by demagogues—some of whom may well be agents of a hostile power, and others perhaps unconsciously serving that power’s interests, the so-called “useful idiots.”

Nearly a third of voters are willing to entrust the presidency of the Republic of Poland to a man who promotes views deeply harmful to the interests of the homeland.

Karol Nawrocki seeks to ignore the European Union. Instead of solidifying Poland’s standing—to be among the top three decision-makers—he fuels toxic, harmful, anti-German phobias.

He also agitates—against Ukraine, in direct opposition to our most vital national interest.

And yet—for God’s sake—how can one not see that with such strong individuals at the helm of our state—like the current Prime Minister, who once led the EU, Donald Tusk, and the widely respected Foreign Minister Radosław Sikorski, and finally (I hope he wins, because otherwise our international standing collapses), President Rafał Trzaskowski, known among world leaders—we could have real influence on the fate of Europe. And thus—understand this, people!—on our own fate, the fate of Poland.

This applies equally to the voters of Konfederacja.

These are mostly young people—incomprehensibly so to me—who don’t seem to realize that if Konfederacja's program were implemented, free travel around the world would come to an end, and they, young enthusiasts of Konfederacja, would once again face the nightmare of waiting in line at embassies for visas.

There would be no more Erasmus programs, no more studies at foreign universities.

So, boys and girls—wake up!

Do you really want paid university tuition?

Do you really want to persecute gays and Jews, as your idol Mentzen wishes?

And do you—like him—believe that rape is just a bit of an inconvenience, but the woman must give birth anyway?

My young, deluded, confused—perhaps even intoxicated—friends…

Do you really want the kind of Poland that Mentzen or Nawrocki would create for you?

I hope not.

So please, wake up, focus, think—and go vote for the still young in spirit, yet highly experienced Rafał Trzaskowski.

I admire and value your rebelliousness.

Not long ago, I was young too.

And I want to believe that your generation will make this country better, more justly governed.

But believe me: it’s one thing to rebel in a free, democratic country—which is what you currently live in—and quite another in a state shaped by your idol, and especially (watch out not to accidentally vote for him!) Karol Nawrocki.

As for those who voted for Grzegorz Braun—I’m not even sure if I should address you.

It’s horrifying to think about.

He received over 6% of the vote.

Those who voted for him cast their ballots for a fascist. Yes, I’m not afraid to say it. This man’s program is far bolder than that of the Blackshirts who marched on Rome under their leader, Benito Mussolini.

We all know the saying, “Poles are wise only after the damage is done.”

It fits the current moment perfectly.

Because I do know how our history will unfold if—God forbid—Karol Nawrocki becomes president.

He will block every attempt at healing and cleansing the state.

Should we finally see long-awaited trials, and those guilty of large-scale corruption and theft under the PiS regime (that is, the mafia state) be sentenced, it’s a given that this president would pardon them all.

He will do everything possible to sabotage any reform aimed at restoring integrity.

The PiS-constructed traps and structures—left to ensnare their successors—will continue to function under a PiS president.

In fact, they will be reactivated.

Thus, it will be impossible to heal the state or restore the rule of law.

The current government would be doomed to lose the upcoming parliamentary elections.

And then we would fully transition into an autocratic state—which, according to the dreams of the PiS chairman, will have “achieved sovereignty.”

Even if we don’t formally exit the EU, we will in practice cease to exist within it.

Following the Hungarian or Slovak model, our unfortunate country may not become Belarus—but very nearly so.

Finally, just as PiS’s “patriots” desire—we would become, in their eyes, a truly sovereign state.

And so, in desperation and hopelessness, I cry out:
Is this what you want, my fellow Poles, who plan to vote for Karol Nawrocki on June 1st?
Think! Is this really what you want?

But then again… I cry out in vain.

You won’t hear me.

You don’t read Gazeta Wyborcza.

Unless someone shows you this text. But even then, if you read it, your denial mechanism will kick in.

You’ll reject it.

Because “Poles are wise only—after—the damage is done.”

Just like with the Constitution of May 3rd.

Magnificent. Necessary.

But it came too late—after the damage was done…

---

So in closing, a final appeal to those who, I believe, want to be wise before the damage is done—to the left-wing presidential candidates, Magdalena Biejat and Adrian Zandberg.

My dear ones, whose views are close to mine—because, as I often say, my heart is on the left.

And in a stable democracy, I would most likely vote for social democrats.

Though I’ve never joined any party.

I admire your programs. I feel aligned with them. But sadly, I must confess—you have disappointed me a bit, Ms. Magdalena. Though I hold you in high regard.

I deeply believe in your integrity and honesty.

I wish you a successful political career. But you should not have said, when asked whether you would urge your voters to support Trzaskowski, that you need to speak with him first.

Of course, you should speak with him.

But when THE HOMELAND IS IN DANGER, it is not right—not morally acceptable—to set conditions.

You are, after all, on the same side.

And both of you—hopefully along with the majority of the nation—fear the worst, which, unfortunately, could still come.

And now a word to Mr. Zandberg.

I respect your unyielding stance.

Though, if you’ll forgive me, you somewhat remind me of those meticulous Marxist cell members from the early 20th century, zealously guarding doctrinal purity.

Still, I don’t doubt your honesty and good intentions.

And your dedication to serving working people. But I would like to gently point out that your stance—“opposing all authority”—makes sense and can be effective only in a democratic regime.

Under a PiS regime sliding toward authoritarianism—especially under President Nawrocki—your chances of making any impact will be negligible.
Believe me, it’s better to rebel against the "libs."

And I appeal to you: urge people to vote for Trzaskowski.

---

Stanisław Brejdygant, Pole, 89 years old

Stanisław Brejdygant - Aktor, scenarzysta, pisarz, reżyser - ostrzega Polskę.

Dziś nas ostrzega:

Chyba to już moja ostatnia refleksja na temat  nieszczęsnego narodu, do którego należę. 

Oto dane mi jest, pod koniec życia, być świadkiem , po raz kolejny w naszej historii zaistniałego aktu, świadczącego o skłonności (gotowości) do autodestrukcji, do  chęci  samozagłady.  

Nie mogę, w żaden sposób nie mogę pojąć dlaczego połowa narodu, mego narodu, moi współrodacy, jakby oślepła. 

Polska, nasza  ojczyzna, po stu kilkudziesięciu latach nieistnienia – z krótkim , zaledwie dwudziestoletnim epizodem niepodległości, pomiędzy dwoma światowymi wojnami – nareszcie, co było marzeniem pokoleń, naprawdę stała się wolna. 

I bezpieczna. 

No bo,  co było darem losu, znalazła się w wielkim obronnym sojuszu państw Zachodu, w NATO, i w wielkim spójnym, gotowym na rywalizację i konfrontację z resztą  świata błogosławionym organizmie  ponadnarodowym, w Unii Europejskiej.  

I oto 18 maja 2025 roku, za sprawą pierwszej tury wyborów prezydenckich, dowiedziałem się, że   co najmniej połowa narodu, owe wymienione wyżej dary losu, a zwłaszcza członkostwo w Unii Europejskiej, ma za nic. 

Połowa mych rodaków dała się otumanić demagogom, po części być może agentom wrogiego nam mocarstwa, a po części nieświadomie interesom tego mocarstwa służącym, tak zwanym „użytecznym idiotom”. 

Oto blisko jedna trzecia wyborców skłonna była powierzyć urząd prezydenta Najjaśniejszej Rzeczypospolitej człowiekowi głoszącemu poglądy skrajnie szkodzące interesom ojczyzny. 

Wszak Karol Nawrocki chce ignorować Unię Europejską i miast  umacniania w niej naszą pozycji, bycia w pierwszej trójce decydujących, podsyca, ze wszech miar szkodliwe, antyniemieckie fobie. 

Judzi też, wbrew najbardziej żywotnej naszej racji stanu, przeciw Ukraińcom.  

A  przecież, na miłość boską, nie można tego nie widzieć, że mając u steru państwa tak mocne indywidualności jak obecny premier, który przewodził Unii, Donald Tusk, podziwiany za swe zdolności i dokonania dyplomatyczne minister spraw zagranicznych, Radosław Sikorski i wreszcie (oby wybrany, bo jeśli nie, to cała nasza pozycja upada) znany w gronie przywódców, prezydent Rafał Trzaskowski. 

Że mając takich ludzi w kierownictwie Unii, moglibyśmy mieć rzeczywisty wpływ na los Europy, a zatem na nasz – zrozumcie ludzie wreszcie! – na nasz los, Polski. 

 To co wyżej, tyczy także wyborców Konfederacji. 

Tych, co dla mnie niepojęte, młodych ludzi, którzy, jakby nie biorą  pod uwagę, że gdyby wprowadzić program tejże Konfederacji w życie, to skończyłyby się  swobodne podróże po świecie, zaznalibyście, młodzi entuzjaści Konfy, upiornych doświadczeń wystawania przed ambasadami po wizy. 

I nie byłoby już żadnych Erazmusów, żadnych studiów na zagranicznych uczelniach. 

Zatem chłopcy i dziewczęta, opamiętajcie się! 

No bo czy pragniecie studiów płatnych? 

I czy chcecie  tępić pedałów i Żydów, jak tego sobie życzy wasz idol, Mentzen? 

I czy – jak on – uważacie, wy, dziewczyny i kobiety i wy, ich partnerzy i mężowie, że  gwałt  to taka trochę nieprzyjemność, ale rodzić trzeba?

Moi młodzi, otumanieni, zaczadzeni – no bo chyba tak – przyjaciele. 

Czy chcecie, naprawdę, takiej Polski jaką mogą wam urządzić panowie Mentzen czy Nawrocki. 

Chyba jednak nie. 

Zatem, proszę, opamiętajcie się, skupcie się, pomyślcie – i idźcie zagłosować  na wciąż nie starego, a, co się czuje, młodego duchem, a przy tym bardzo doświadczonego, Rafała Trzaskowskiego. 

Cenię i podziwiam wasz bunt. 

Nie tak dawno byłem przecież młody. 

I chcę wierzyć, że wasze pokolenie uczyni ten kraj lepszym, doskonałej rządzonym. 

Ale uwierzcie mi, co innego buntować się w państwie demokratycznym, wolnym, w jakim żyjecie w tej chwili, a zupełnie co innego w takim, który chcą wam zafundować, wasz idol, a już zwłaszcza (uwaga, żebyście przez pomyłkę nie oddali na niego głosu!) Karol Nawrocki. 

Do tych, którzy oddali swój głos na Grzegorza Brauna, nie jestem pewien czy powinienem się zwracać. 

Zgroza, gdy pomyślę.

Otrzymał przecież ponad sześć procent .  

Ci, którzy oddali na niego swój głos,  zagłosowali przecież na faszystę. Tak, tak, nie muszę się obawiać procesu. Program tego pana jest dużo „śmielszy” niż Czarnych Koszul prowadzonych w marszu na Rzym przez ich wodza, duce, Benito Mussoliniego.  

Powszechnie znane jest powiedzenie , że „Polak mądry po szkodzie”. 

Pasuje jak ulał do obecnej sytuacji. 

Bo ja wiem jak potoczy się nasza historia, jeśli – co nie daj Boże – urząd prezydenta obejmie Karol Nawrocki. Wiadomo, że będzie on blokował wszelkie próby ozdrowienia, oczyszczenia państwa. 

Jeśli dojdzie do tak oczekiwanych procesów i do , prawdopodobnie, skazań winnych nadużyć (korupcji, złodziejstwa na wielka skalę) funkcjonariuszy pisowskiego reżimu, czyli „mafijnego państwa”, to przecież z góry wiadomo, że prezydent ten wszystkich, choćby najbardziej winnych, uniewinni. 

I zrobi wszystko aby udaremnić rządowi jakiekolwiek ozdrowieńcze reformy. 

Pozostawione przez rządy PiSu struktury pomyślane jako swego rodzaju pułapki dla następców, przy pisowskim prezydencie na urzędzie, będą  nadal działać. 

Ba, uaktywnią się.  

Nie da się przeto uzdrowić państwa i przywrócić praworządności.

Obecna ekipa skazana będzie na przegraną w nadchodzących wyborach parlamentarnych. 

No i wtedy na dobre już znajdziemy się w autokratycznym państwie, które (zgodnie z marzeniami prezesa) wywalczy sobie „suwerenność”. 

Jeśli nawet oficjalnie nie wyjdziemy z Unii, to faktycznie przestaniemy w niej istnieć. 

Przechodząc etapy węgierski czy słowacki, skończy to nieszczęsne państwo może nie jak Białoruś, ale bardzo podobnie. 

Nareszcie, zgodnie z oczekiwaniami pisowskich „patriotów”, jako – ich zdaniem – państwo suwerenne.  

A zatem w desperacji i poczuciu beznadziei chciałbym zapytać, wołając wielkim głosem: Czy tego chcecie moi rodacy, którzy zamierzacie 1 czerwca oddać swój głos  na  Karola Nawrockiego???Zastanówcie się, czy tego właśnie chcecie? 

Tylko cóż…mogę sobie wołać. 

I tak mnie nie usłyszą. 

Nie czytają przecież Gazety Wyborczej. 

Chyba, że ktoś im ten tekst pokaże. Tylko, że wówczas, jeśli nawet przeczytają, to mechanizm wyparcia sam się włączy. 

Zaprzeczą. 

Bo „Polak mądry - dopiero - po szkodzie”. 

Tak było, na przykład, z Konstytucją 3 Maja. 

Wspaniała. Potrzebna. 

Tylko , że powstała za późno-„po szkodzie”….  

No to na koniec apel do tych, którzy, jak sadzę, chcą być mądrzy „przed szkodą”, do kandydatów Lewicy na urząd Prezydenta, do Magdaleny Biejat i Adriana Zandberga.  

Drodzy Moi, bliscy mi w poglądach, bo, wyznam, zwykłem mówić o sobie, że serce mam po lewej stronie. 

I pewno w kraju o ustabilizowanej demokracji, głosowałbym na socjaldemokratów. 

Choć  do partii, żadnej, nie zapisałbym się. 

Cenię Wasze programy. Są mi bliskie. Ale, niestety, muszę wyznać, że jakoś zawiodła mnie Pani, Pani Magdaleno. A bardzo Panią cenię.  

Głęboko wierzę w Pani prawość i uczciwość. 

I życzę Pani udanej kariery w polityce. Ale nie należało – gdy była Pani zapytana o to czy wezwie Pani swych wyborców, by głosowali na Rafała Trzaskowskiego – odpowiadać, że najpierw musi Pani z nim porozmawiać. 

Bo słusznie, powinna Pani z nim rozmawiać. 

Ale wobec tego, że OJCZYZNA W NIEBEZPIECZEŃSTWIE, nie należy, ba, nawet nie godzi się, stawiać warunków. 

Jesteście wszak po jednej stronie.  

I obydwoje, mam nadzieje, że wraz z większością narodu, obawiacie się najgorszego, które niestety, może nadejść.  

A teraz słowo do Pana Zandberga. Szanuję Pana nieprzejednaną postawę. 

Choć, proszę mi darować, nieco przypomina mi Pan  takich skrupulatnych uczestników  kółek marksistowskich konspiratorów z początków dwudziestego wieku, niesłychanie dbałych o wierność doktrynie. 

Ale nie wątpię w Pańską uczciwość i dobre intencje. 

I potrzebę służenia ludziom pracy. Tylko pozwalam sobie zwrócić  pańską uwagę, że pańskie „bycie w opozycji wobec każdej władzy” ma sens i może być skuteczne, gdy władza ta jest, może nieudolna, ale demokratyczna. W reżimie pisowskim, który zmierza ku temu by być czysto autorytarnym, pod prezydenturą Nawrockiego, słabe są szanse aby Pan coś zdziałał. Zapewniam, lepiej buntować się przeciw „libkom”. 

I apeluję, by Pan namawiał do głosowanie na Trzaskowskiego.

Stanisław Brejdygant, Polak, lat 89.